Invloed van natuur op aandachtsherstel

De laatste tijd richt omgevingspsychologisch onderzoek zich (mede door de Attention Restoration Theory) meer op de positieve invloed van natuurlijke omgevingen op het aandachtsherstel van de mens.

Uit een onderzoek van Staats, Kieviet en Hartig blijkt dat mensen die zich moesten voorstellen dat ze mentaal vermoeid waren een minder positieve houding voor een wandeling in een stedelijke omgeving hadden, dan mensen die zich moesten voorstellen dat ze fris en energiek waren. Bij de mentaal vermoeide mensen bleek de positieve houding voor een wandeling in een natuurlijke omgeving twee keer zo sterke te zijn als bij de frisse, energieke mensen. Mensen die aandachtsvermoeid zijn hebben volgens dit onderzoek behoefte aan het vertoeven in een natuurlijke omgeving. 

Backpackers in een natuurlijke omgeving (de foto
is genomen vlakbij Ciudad Perdida in Colombia

Dit resultaat wordt ondersteund door onderzoek van Hartig, Mang en Evans die backpackers na een uitstapje een leestest (fouten uit een tekst halen) als aandachtsmeting lieten maken. Het bleek dat backpackers die een uitstapje in de natuur maken betere resultaten behalen op de leestest, terwijl degene die een uitstapje in de stad of geen uitstapje maakten geen vooruitgang op de leestest boekten (de conditie ‘geen uitstapje’ is hier als controlegroep toegevoegd). 

In een tweede studie door dezelfde onderzoekers is gekeken naar het verschil in leestestresultaten na veertig minuten van aandachtsvermoeiende taken. Na deze taken waren er drie mogelijkheden: passieve ontspanning, wandelen in een natuurlijke omgeving en wandelen in een stedelijke omgeving. Het bleek dat de groep die een wandeling in de natuur gemaakt had, de beste resultaten behaalde op de leestest. Uit deze resultaten lijkt dat een wandeling in een natuurlijke omgeving restoratiever is dan passieve ontspanning of een wandeling in een stedelijke omgeving. 

In beide studies berust het verschil tussen de controlegroep (geen uitstapje/passieve ontspanning) en een uitstapje/wandeling op meer aspecten, omdat er meer prikkels (bijv. buitenlucht en zonlicht) aanwezig zijn dan bij de controlegroep. Het lijkt dat de aandacht sneller herstelt in een natuurlijke omgeving dan in een stedelijke omgeving. 

Om te kijken of alleen al het kijken naar natuur een positieve invloed op de mens heeft, is door Tennessen en Cimprich onderzoek gedaan naar de aandacht van studenten die een kamer bewonen in een studentenflat. Uit de resultaten bleek dat studenten met een natuurlijk uitzicht significant hoger scoren op diverse aandachtstesten. Hieruit wordt geconcludeerd dat studenten met een natuurlijk uitzicht vanuit hun studentenkamer een betere aandacht hebben dan studenten met een stedelijk uitzicht. Uitzicht hebben op natuur lijkt dus, net als een verblijf in de natuur, een positieve invloed te hebben op de aandacht van mensen.